Əzizə Cəfərzadənin Hüzni təxəllüsü ilə yazdığı şerlər
Keçər dövran belə qalmaz.
Gəl ey yarım, vəfadarım
Keçər dövran belə qalmaz.
Ağır dərdim sağalmır heç
Keçər dövran belə qalmaz.
Gözüm doymur gözəllikdən
Anam yoxdur başın açsın,
Bacım yox göz yaşın saçsın,
Bəs millətim hara qaçsın
Keçər dövran belə qalmaz.
Gözüm doymur gözəllikdən
Sıxışdırıb bizii yağı
Çəkib sinəmizə dağı
Dağılıb elin novlağı
Keçər dövran belə qalmaz.
Gözüm doymur gözəllikdən
Siz ey Allahın qulları
Millətimin ogulları
Açın tez bağlı yolları
Keçər dövran belə qalmaz.
Gözüm doymur gözəllikdən
Fəxriyyə-Universitet Ğdostlarımağ
Punhanı dərdləri deməm yada mən
Zamanın əlindən getdim dada mən
Qane oldum bir quruca ada mən
Başım düşdü bitməz sevdaya mənim.
Dərin-dərin dəryalara dalmışam
Zincirim üzülüb, darda qalmışam
Arzu kamım bu cahandan almışam,
Cismim yük olub bu dünyayə mənim.
Gərəm elə, barı, gərəm çağıdır,
Dörd bir yanım qarı düşmən yağıdır,
Ahu-naləm yeri-göyü dağıdır
Həcərim qul olub Saraya mənim.
Kəlmə kəsib kəlməsindən doymadım
Məhbubların fitnəsinə uymadım
Mülkü malı, şan-şöhrətə saymadım
Ürəyim sığındı mövlana mənim.
İranı, Turanı gəzdim dolandım
Yar-yar dedim atəşinə qalandım
Dost əliynən sonsuz qəmə bələndim
Şöhrətim od qoyar Daraya mənim.
Mən kiməm?
Bilirsiniz mən kiməm?Bilirsiniz mən nəyəm?
Yazılmamış bir kitab, oxunmamış nəğməyəm.
Nənələrin gözünə işıq verən sürməyəm.
Dərələrdə seləm mən,
Təpələrdə yələm mən.
Nağıldan nağla keçən
Badeyi sərsərəm mən.
Bilirsiniz mən kiməm?Bilirsiniz mən nəyəm?
Şəfəq dolu zirvəyəm, qar-çovğunam, girvəyəm.
Gəlinlərin başında salınmamış tirməyəm.
Anlarsınız mən kiməm,
Anlarsınız mən nəyəm.
Dili bala arzusu
Könlü həsrətlə dolu,
Qapısı könlü kimi
Daim açıq süfrəyəm.
Ürəyi közlə dolu, ürəyi sözlə dolu,
Anaların gümanı, nənələrin inamı
Sözü dillər əzbəri balaca Əzizəyəm.
ƏZİZƏ CƏFƏRZADƏYƏ İTHAF OLUNMUŞ ŞERLƏR
ANA
(Bu qəzəli Əzizə Cəfərzadəyə ithaf edirəm)
Ey könül, nəğməmizin ilk sözü fəxr et, anadır,
Yerlərə, göylərə, tarixlərə ziynət anadır.
Anadan əmdiyimiz saf südə and olun ki,
Gözümə sönməz işıq, qəlbimə qüvvət anadır.
Anamın incə, şirin laylasına qurban olum,
Yer üzündə əbədi, ülvi məhəbbət anadır.
Cana gəlməz yeni dünyaya gələnlər anasız,
Körpələrçin anadır dövlət, hökumət anadır.
Məncə qeyrətli qıza, mərd oğula alnıaçıq
Keçdiyi nəğməli yollarda səadət anadır.
Ey Süleyman, anadan yaz, anadan yaz, anadan,
Vətənə, millətə, dünyamıza şöhrət anadır.
Süleyman RÜSTƏM
14 mart 1978.
ƏZİZƏ CƏFƏRZADƏYƏ
Sən Azərbaycan qadınlarının
bir gözəl simvolusan.
Dolusan fikirlərnən, gözəl
hisslərnən.
Ləyaqət, məhəbbət, ruhaniyyət
sahibisən.
Ucalmısan bu əskik dünyanın
başında
Geniş ürəknən dostları
sevirsən
Yumşaq ürəklə cahillərə
göz yumursan.
Heç vaxt daşımırsan ürəyində düşmənliyi
Sənin insanlığa eşqin,
məhəbbətin
Bir hədiyyədi ki,
əbədi edər insanı.
Əminəm ki, Azərbaycan səni kimi
Qadınlarla məğrurdu.
Qulamrza Səbri Təbrizi
(Böyük Britaniya)
02.01.1998, Bakı
ƏZİZƏ CƏFƏRZADƏ ÜÇÜN
Bu gün Əzizəni görməyə
getdim,
Onun günəş kimi fikirləri,
ürək açan təbəssümü
Mənnən Şamaxıya getməyimizi
Yolda dərdləşməyimizi
xatirimə gətirdi.
Gərçi on il keçdi o zamandan,
Və Əzizə fikr edir ki,
Sinnə dolub o zamandan.
Sima o qədər cavandı
Fikrində, dünyabaxışında
Xəyalları bulaq kimi durudu,
Təbəssümü körpə təbəssümü kimi
Kəlmələri, sözləri yarır ildırım kimi
gecələri
Yarır cəhalətin, zülmətin bağrını.
Qulamrza Səbri Təbrizi
(Böyük Britaniya)
01.01.1998, Bakı
ƏZİZƏ ANA!
Aslanın erkəyi-dişisi olmaz,
Bu məsəl bəllidir bütün cahana.
Sənin timsalında görürük bunu,
Analar anası Əzizə ana!
Səndə Seyid Əzim şeriyyəti var,
Səndə Sabirimin müdrikliyi var.
Səndə Şah Xətai cəsarəti var,
Elin cəsur qızı, Əzizə ana!
Əlində silahın qələm olsa da,
Yolunda tikanlar əngəl olsa da.
Gecə yuxuların qaçaq olsa da,
Qalalar qurmusan, Əzizə ana!
Xətain rəşadət, qüdrət qalası,
Sabirin, Seyidin heyrət qalası.
Cəlaliyyən namus, qeyrət qalası,
İzlərin qalacaq, Əzizə ana!
Səksən il yaşamaq hələ nədir ki,
Yaratdıqlarının ömrü səninki,
Sabir, Səhhət, Şah Xətai deyir ki
Yüz il yaşayacaq Əzizə ana!
Minaxanım Aslanova
ƏZİZƏ XANIMA
Müdrik, alim yazıçımız, qayğıkeş ana,
Yaraşıqdır başdan-başa ömrə, cahana
Sözün qeyrət ocağında hey yan-yana,
Qol-qanadlar olubdur o, min məhəbbətə!
Yolu gah yasdan düşübdü, gah toy-düyündən,
Gələcəyə körpü salıb Sözdən bu gündən,
Od canında yazıçılıq duyduğu gündən
Can veribdir bir qələmə, bir ülviyyətə.
O canlı çıraqdı analar arasında
Qövr edir gecə-gündüz millət yarasında,
Yol gedir ilahə dahilər sırasında,
Yolu da ki, bircə yoldur ƏBƏDİYYƏTƏ...
Simuzər Nüsrətbəyli
17 oktyabr 2000, Bakı
ƏZİZƏ
Milyon qəlb isindirər
Odun, közün Əzizə,
Əzizlərin əzizi
İki gözüm, Əzizə.
Könlüm düşüb sorağa,
Yol dönməsin uzağa,
Bir qonaq gəl bu dağa
Qurban özüm, Əzizə.
Min hikmətdir xoş səsin,
Al bahardı nəfəsin,
Qonşusudur hər kəsin,
Ustad sözün, Əzizə.
Burla Xatun övladı,
Qəlbin atəşgah odu,
O, Nigar, Həcər adı
Sənə yazım, Əzizə.
Könlüm düşüb sorağa,
Yol dönməsin uzağa.
Bir qonaq gəl bu dağa
Qurban özüm, Əzizə.
Səadət Buta
MƏNİM
Hörmətli nasirimiz, Aləmdə səsim var mənim romanının müəllifi Əzizə xanım Cəfərzadəyə ithaf edirəm.
Qulam eşqə, nə qədər ki, nəfəsim var mənim.
Bülbüləm, eşqin evində qəfəsim var mənim.
Ötürəm şami-səhər sevgili cananım üçün,
Zil deyil qəlbi yaxan, həm də pəsim var mənim.
Verərəm canımı eşqə, nə qədər canım var,
Buna amadəyəm hər dəm, həvəsim var mənim.
Eşq sərgəşdəsiyəm, həmdəmi-canım yoxdur,
Nə də bir dadə yetən özgə kəsim var mənim.
Duyuram bircə bunu ki, tərəfi-canandan,
Ruhumu oxşayacaq incə nəsim var mənim.
Alışan eşqim ilə, dürr sözümlə yaşadım,
Olacaqdır bu, cahan içrə səsim, var mənim.
Bakira, söyləyib ol Seyyidi-pirim erkən,
Tərg qılsam da, bu aləmdə səsim var mənim.
Əliağa Bakir
10 fevral 1977.
QƏZƏL
Gözəl insan, böyük sənətkar,uşaqlıq yoldaşım, anaları tərənnüm eyləyən, gözəl yazıçımız Əzizə xanıma.Əzizə xanım Sizin bu gün televizor ilə ana haqqında verilişinizə ithaf edirəm.
Varlığım, eşqim, həyatım, cismidə canım ana!
Hər zaman, hər yerdə daim, şöhrətim, şanım ana!
Sən həyatın çeşməsi, mən də sənin möhtacınam,
Bu cahan mülkündə daim zövqü-səhmanım ana!
Qibləgahımdır müdam ömrüm boyu kuyin sənin,
Hər sağalmaz dərdimə aləmdə dərmanım ana!
Mən sənin qurbanınam kim, sən yaratdın cismimi,
Bəxş edərdim ömrümü, olsaydı imkanım ana!
Güldürürsən gözlərimdə bu cahanı hər zaman,
Söyləməm uf, hər sözünlə axsa da qanım ana!
Kim sevər aləmdə səntək bu pərişan könlümü,
Tələtin nuranıdır, ey şahi-soltanım ana!
Sənətin eşqilə Bakir, gər yaratsa incilər,
Bircə sənsən daima, ən odlu dastanım, ana!
Əliağa Bakir
26 fevral 1978.
QƏZƏLDİR
Hörmətli Əzizə xanım şerin qəzəl formasına etdiyiniz hörmətə görə bu qəzəlimi Sizə ithaf edirəm.
Şer aləminin şöhrəti, soltanı qəzəldir.
Zövq ilə verən hər cürə mənanı qəzəldir.
Səslənmədədir onda zərif musiqi hər an,
Hikmətli muğam aləminin canı qəzəldir.
Bir odlu günəştək alışıb yandı Füzuli,
Məşhuru-cahan, onda söz ümmanı qəzəldir.
Verdi ona bir cövhəri-can Seyyidi-ustad,
Köksündə gülən laləsi, reyhanı qəzəldir.
Aləm dəyişib, dövr ötərək keçsə də illər,
Öz ellərinə sevdirən Heyranı, qəzəldir.
Çatdırdı böyük şöhrətə ol Vahidi-piri,
Çün eşqə onun verdiyi dərmanı qəzəldir.
Xanəndə onu zövq ilə, qəlbən oxuduqca,
Bir quş kimi cövlan edən hər yanı, qəzəldir.
Bakir bu sənət gövhərinin vurğunu olmuş,
Aləmdə onun sevgili cananı qəzəldir.
Əliağa Bakir
27.11.1978.
ƏZİZƏ
Düşdün çox əcəb dillərə dastanda, Əzizə!
Hər bir əsərin ad qoyub hər yanda, Əzizə!
Bir vaxt Nişat baş götürüb Səlyana getdi,
Qaytardı onu, qoymadı Səlyanda, Əzizə.
Dövran elədi Seyyidi min dərdə giriftar
Çarəsin tapmadı ol Həzrəti-Loğman da, Əzizə.
Sabir kimi Səhhətdə də heç qalmadı səhhət
Təsir yox imiş bəlkə də dərmanda, Əzizə.
Hər əsrdə Şirvan yetirir gör neçə şair
Oldu oların varisi Şirvanda Əzizə.
Kənd-kənd gəzib öyrəndi o Şirvan mahalını
Çox qaldı Nabur, Kalvada, Çarhanda Əzizə.
Söz sərrafı qadınları dövrəsində yığdı
Min bir canı bəslədi bir canda Əzizə.
Şirin dilinə şiveyi-rəftarına söz yox,
Başdan ayağa baldı-nədi şanda Əzizə?
El yaxşı deyib: bir dua vardır hər ağızda
Yüz il yaşa bu şövkətü bu şanda Əzizə.
Nəsrəddin olan kəs nə qədər varsa həyatı
Vallahi unutmaz səni bir an da Əzizə!
Nəsrəddin Qarayev
20.05.1978.
ƏZİZƏ CƏFƏRZADƏYƏ
Pərvanə həvəslim,
Gül nəfəslim,
Gur səslim.
Uzaq-uzaq əsrlərdən
Gələn yolçum,
Darıxmısan yenə yolçun.
Get,
Uğurlar diləyirəm.
Gördüyündən,
Bildiyindən
Danış, səni dinləyirəm.
60 illi yaşılım,
60 baharlı sərvim,
Səninlədir oğul qəlbim.
Kişi tərpənişlim,
Kişi yerişlim,
Ana ürəklim,
obalara-ellərə
Bahar gəlişlim.
Əzizəsən əzizsən
Elimizdə sən bizim.
Ləyaqət bayrağısan
Dilimizdə sən bizim.
İsgəndər Etibar
23.03.1981.
MÜQƏDDƏSLİK
Əzizə Cəfərzadəyə
Dünya bir güldandı, sən onun gülü
Həcər qeyrətin var, Natəvan təbin.
Bənövşə deyilsən boynu bükülü,
Əməlin kişilik, qeyrət məktəbi.
Gözlərin dünyanın istək yuvası,
Elə bil səninlə əkizdir anam
Hər kəsə əzizdir doğma anası
Sizi kim yaradıb ona qurbanam.
Qurbanam ən acı sözünüzə mən,
Qızıma qurbanam sizə bənzəsə
Həcər böyütmürsə sonsuzdur Vətən
Sonsuzuq qızımız ana deyilsə.
Bir isti nəfəsin qızdırar bizi
Aləmdə səsin var bilirik bunu.
Hələ nə gizlədək, bilmirik düzü,
Günəşin torpaqdan doğulduğunu.
Əli Mahmud
ÇEŞMƏLƏR
Görkəmli yazıçı-alim Əzizə Cəfərzadəyə
Çeşmələr var tarixləri
ulu qədim.
İçib ondan babalarım,
ərənlərim.
Çeşmə də var yeri yurdu
bilinməyib.
Elə axıb gizli-gizli
Şair təbli nənələrin
həsrəti tək
Fəryadı da öz içində
Misra-misra söz içində
Daşıb axıb sirli-sirli,
Bilinməyib dadı-duzu,
şirinliyi
Gizli-gizli axıb gedən
çeşmələrim,
Naxış-naxış düyün düşən
ilmələrim.
Neçə yerdən oyum-oyum
eşmələndi.
Arzuları göz-göz olub
çeşmələndi.
Bu çeşmədə neçə qəlbin
döyüntüsü, hərarəti
Şerimizin ülviyyəti, təravəti
Bu çeşmədə selə döndü
Nəğmələnən telə döndü
axıb-axıb ümmanlaşdı.
Ümmanlarda öz adıyla
öz səsiylə ünvanlaşdı.
Narınc Xatun
AÇIQ QAPI
Çox hörmət etdiyim, yazıçı və böyük insane Əzizə xanım Cəfərzadəyə ithaf
Bir mənzil tanımışam
Bakının qucağında
qapısı açıq hər an.
Neçə yol sınamışam,
Qışın oğlan çağında,
payız əsəndə xəzan.
Üz-üzə dayanmışam,
Heyrətə boyanmışam.
Görmədim ocağında soyuqdan əsər, nişan.
Hərarət bu sayaqda duymadım başqa kəsdə.
Üz tutub gedənlərə
Açılır qapı şəstlə
sahibinin qəlbi tək.
Ona zəng edənlərə
Ünvan verir həvəslə o yorulmaz ağbirçək.
Söz qədri bilənlərə,
Sözü dirildənlərə
Elə isti nəfəslə ümid verir gülərək.
Evə dolan soyuq da əriyir o nəfəsdə.
Zəkası söz mülkümü
Təravətə bürüyür
ilham verən pəridir.
Sözü tutiya kimi
Ruhumacan yeriyir, ocaqdır, sanki pirdir.
O nurani görkəmi
Əridir nisgilimi.
Arzularım törəyir
o, arzumun pəridir.
Yaşasam da iraqda, örnəyimdir peyvəstə.
Ondakı yorulmazlıq
Evinə hərarətdir
hopub divarlarına.
Əzmində qırılmazlıq
Ömrünə dəyanətdir
axıb damarlarına.
Tamaha qapılmazlıq,
Tərifə satılmazlıq.
Qazandığı şöhrətdir
yaraşır vüqarına.
Deyildir umacaqda, gözü toxdur nəfisdə.
Açıq qapılı mənzil
Neçə eldə özünə qapı açıb ərk ilə
O, quru insan deyil,
Tarix hopub gözünə
hünərin var, dərk elə!
Boş sözə etməz meyl.
Məsəldir olub qayil:
Ya ağa ol sözünə,
ya əməli tərk elə!
Axtarır bu soraqda.
Yaradır bu həvəsdə.
Malik Xəlil Ağagüloğlu
Dəvəçi,
19.03.2001.
Gülərüzlü, Şirinsözlü.
Bu ananın bu aləmdə vardı səsi,
O zamanlar çox məşhurdu
Neçə-neçə hekayəsi.
İllər əvvəl tanıdığım Ana vardı
Düşündükcə bu günləri,
Sətir altı günümüzü anlatsa da hər əsəri,
Keçmişlərdən o yazardı.
Sevilərdi,oxunardı o sehirli qələmiylə
Məmləkətin neçə dərdin söyləyərdi,
Neçə dərdə toxunardı..
İllər əvvəl tanıdığım Ana vardı,
Tarixlərə daşıyardı ustalıqla
O gündəki xəbərləri..
Ananın bir oğlu vardı-Şah əsəri.
Yola çıxıb qəlbimdəki
Bir şey bilmək həvəsindən,
Qaçarkən mən o günlərdə
Kürdəmirin atəş dolu nəfəsindən
Yaxalandım bu dəfə də
Bakının tərs küləyinə.
O günlərçün ancaq yenə
Gözəl şeylər yazılıbmış taleyimə.
Necə oldu,anlamadım,
Bir də baxdım, Qara oğlan
Açıb girib ürəyimə.
İllər əvvəl tanıdığım Ana vardı,
Mənə nə var? deməzdi heç.
Məmləkətdə olan bitən hər bir şeydən
Ona vardı.
Çalışardı, Çalışmaqdan yorulmazdı,
Yaşadığı,yazdıqları
Bu illərə heç sığmazdı,
Bir ömürə səksən nə ki?
Yüz olsa da yenə azdı.
İllər əvvəl tanıdığım Ana vardı,
Hər kəs kimi bu dünyanın qonağıydı,
Gedər qonaq,
O da getdi.
Getdi,ancaq gedəndə də içimizə
Sevgi yazdı.
Şahin Əmrahov
Sentyabr,2003